donderdag 9 juni 2016

Stephan Enter, Grip

Algemene informatie

Titel: Grip
Auteur:  Stephan Enter
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave: 2011
183 pagina’s
Genre: Roman

Samenvatting 
Deel Een
Paul van Woerden (40 jaar) wacht op het station in Brussel op een medereiziger, zijn vroegere studentenvriend Vincent Voogd. Samen zullen ze met de trein reizen naar een reünie die de andere twee klimmers van hun groepje hebben georganiseerd. Het zijn Lotte de Greve en Martin Beers. De klimtocht ging destijds naar de Noorse eilandengroep Lofoten. Paul kijkt enigszins op tegen zijn onafhankelijke vriend Vincent die enkele jaren in Japan een onderzoeksbaan heeft gehad. Ze zitten bij elkaar in de trein en Vincent praat over een artikel dat hij net in de ochtendkrant heeft gelezen. Over twintig jaar zal de wetenschap zover kunnen zijn dat de mens onsterfelijk kan worden. Ze praten over de voor - en nadelen van die onsterfelijkheid.
Paul denkt daarna aan de klimtocht van twintig jaar geleden. Er is toen iets gebeurd. Lotte was door een zwak stuk gletsjerijs gevallen en hij had Lotte van een bijna zekere dood gered. Zij had hem gevraagd net te doen alsof het een ongeluk was. Hij heeft dat beloofd.
Vincent en Paul duiken met de trein de tunnel in naar Engeland. Het is erg donker en Paul weet zich te herinneren dat Vincent altijd een fobie had voor duisternis. In Londen zullen ze moeten overstappen, eerst op de metro en later moeten ze de trein pakken naar Wales, want Martin en Lotte hebben een nieuw huis betrokken aan de klust bij Swansea. Paul denkt na over zijn vriendschap met Vincent. Hij heeft altijd op gekeken tegen zijn vriend die een onafhankelijke geest was en de sfeer van het gezelschap waarin hij verkeert bepaalde. De andere vriend  Martin was wat meer teruggetrokken. Hij kwam uit een ander milieu en Paul had zich altijd geërgerd aan de manier waarop Martin at (wat grover dan de anderen, niet met mes en vork en smakken). Dat deed hem denken aan de dochter van de rector op wie hij ooit verliefd was, maar wat voorbij was toen hij haar uit haar neus zag eten.
Ook andere dingen herinnert Paul zich van 20 jaar geleden. Lotte had bij de val haar arm gebroken en ze was met Martin teruggegaan per vliegtuig, terwijl Vincent en hij met de auto waren teruggereden. Hij denkt na tijdens het laatste stukje treinreis naar Wales hoe de levensinstelling van Vincent is. Hij lijkt weinig belangstelling voor mensen te hebben. 
Deel Twee
In dit deel krijgen we te maken met een andere verteller, namelijk Martin die met zijn dochter Fiona in de bus op weg is naar het station om Vincent en Paul op te halen. Hij zat achter de idee van de reünie , terwijl zijn vrouw Lotte er weinig heil in zag. Zijn dochter verveelt zich en houdt zich bezig met bellenblaas. Dan rijdt de chauffeur van de bus een schaap aan, wat bovendien een onbestuurbare bus oplevert. Ze moeten wachten op een nieuwe bus. We leren dan de gedachten van Martin kennen. Hij heeft niet zo veel met kinderen, eigenlijk is hij ook nooit echt verliefd op Lotte geweest. Ze was wel aantrekkelijk (niet heel erg mooi) maar ze was slordig en kon ook heel direct uit de hoek komen met gevatte opmerkingen. Hij beseft heel goed dat hij uit een ander, eenvoudiger milieu afkomstig is en dat heeft hem bijna een minderwaardigheidscomplex bezorgd. Hij is er dan ook enorm trots op dat hij hoogleraar is geworden. Hij voelde zich in de aanwezigheid van Paul en Vincent altijd buitengesloten: die twee leken wel een geheim verbond te hebben gesloten. Maar hij vindt dat hij het best ver geschopt heeft en dat wil hij zijn oude vrienden nog eens duidelijk laten zien. Hij heeft een keuze gemaakt om met Lotte door het leven te gaan. Hij vermoedt dat ze daarvóór iets had gehad met Paul. Maar ze heeft er nooit over gesproken. Er komt een nieuwe bus en die brengt hen naar het station. De eerste die hij ziet, is Vincent. Die heeft nog steeds de markante kop van twintig jaar geleden.
Deel Drie
In dit deel is Vincent Voogd de personale verteller. Hij begint met een herinnering aan de tijd dat hij en Lotte elkaar kenden. Ze kennen elkaar van de middelbare school en ze waren toen als gewone vriend en vriendin onafscheidelijk. Maar tijdens de Noorse klimreis komen ze bij elkaar en zoenen ze elkaar heftig. Het lijkt het begin van een romance te zijn en Lotte wil daar de volgende dag gebruik van maken. Maar Vincent is niet iemand die zich graag wil binden en daardoor de grip op zijn eigen leven zou kunnen kwijtraken. Hij wijst haar verzoek om een relatie te beginnen af en Lotte wordt daarover woedend en zegt dat ze zich aan de “eerste de beste zal verbinden.” Daags daarna valt ze in de bergen en later heeft ze een relatie met Martin, die toch van de drie “vrienden” de minst geschikte partner leek, mede omdat hij uit een ander milieu afkomstig is. Met Paul heeft Vincent gesproken over liefde en verliefdheid, toen ze in de auto samen de weg terug van Lofoten naar Nederland hadden gemaakt. Zelf heeft Vincent niet de mogelijkheid om lang een relatie te onderhouden. De laatste vijf jaar is hij in Japan geweest, maar in tegenstelling tot wat hij aan iedereen heeft verkondigd, heeft hij het als een waardeloze periode in zijn leven beschouwd. Hij heeft dan ook het besluit genomen niet meer terug te gaan naar Japan.
In de bus die ze moeten nemen naar het huis van Martin praten de drie mannen weer over het krantenartikel over de onsterfelijkheid. Je zou als mens anders in het leven staan. Je herinneringen zouden anders worden, omdat je aan andere dingen belang zou gaan hechten. Ook zouden mensen die een religieuze achtergrond hebben (bijv. Martin als katholiek) anders in het leven kunnen komen te staan. Het hiernamaals is immers al op aarde bereikbaar.
Omdat het prachtig weer is, wil Martin hen de laatste kilometers laten lopen. Paul van Woerden krijgt een onweerstaanbare behoefte om bijna naakt te gaan zwemmen. De andere vrezen het koude water en gaan niet mee. Martin laat Vincent een foto van het gezin Beers zien. Voor het eerst sinds twintig jaar geleden  ziet Vincent dat de tijd wel vat heeft gekregen op Lotte: ze ziet er aanmerkelijk ouder uit dan toen. Hij denkt erover na hoe zijn leven anders zou zijn verlopen als hij de keuze had gemaakt met Lotte te trouwen. Dat had hij nooit kunnen opbrengen: het inleveren van zoveel vrijheid voor bijvoorbeeld het hebben van een kind zoals Fiona.
Maar er gaat iets gebeuren: het water komt plots hoger en Vincent die zijn koffer aan de vloedlijn had staan, merkt dat die verdwenen is en zijn paperassen zitten erin alsmede zijn laptop. Hij gaat verwoed zoeken en hij ziet dat zijn koffer door het opkomende water is meegenomen. Hij wordt woedend op Martin, die hem had moeten waarschuwen en hij schreeuwt dat Lotte verliefd was op hem en helemaal niet op Martin. Het is een wat kinderachtige reactie. Hij krijgt later zijn koffer met moeite weer te pakken en zijn paspoort is drijfnat. Hij doet zijn schoenen uit en gaat op blote voeten verder. Maar de weg naar het andere stuk strand is afgesloten en ze zullen moeten wachten op laag water. Vincent taxeert de klifachtige rotskust en besluit naar boven te klimmen, omdat hij genoeg punten ziet waaraan hij grip kan ontleven. Maar de klim blijkt veel lastiger dan hij had gedacht en als ervaren klimmer is hij zo stom geweest niet na te denken over de manier waarop hij eventueel zou moeten teruggaan. Hij komt in grote problemen. Hij heeft maar weinig houvast en zou te pletter kunnen vallen. Hij denkt weer aan Lotte. Aan de Lotte die hij twintig jaar geleden had gekend, die eigenzinnige vrouw van de felle discussies. Op het moment dat hij het kalme ruisen van de branding hoort, wijkt zijn angst.
 
Deel Vier
Paul is weer de verteller van dit laatste (heel korte deel). Het is maar een hoofdstukje. Hij heeft een andere doorgang van het klif genomen dan Vincent en loopt op de huizen in het dorpje af. Hij krijgt weer herinneringen en hij voelt de oneindigheid die in het dorpje hangt. Hij voelt zich enerzijds eenzaam maar eigenlijk ook best gelukkig en hij zou er best zijn leven willen doorbrengen. In de verte ontwaart hij iemand  die Lotte kan zijn.
Verwachtingen
Dit boek heb ik gekozen op aanbeveling van mijn leraar. Het boek scheen erg goed te zijn en daarom ben ik begonnen met lezen.

Motieven & thema

Drie motieven zijn: Lotte, het eeuwige leven en grip, net als de titel.

Iedereen denkt vaak aan Lotte, je krijgt de gedachten van drie hoofdpersonen te zien en Lotte komt daarin erg vaak voor.

Het eeuwige leven wordt veel over gediscussieerd, eerst door Paul en Vincent en later ook door Martin. Hoe het zal zijn als er eeuwig leven was en of je dan een andere levensstijl zou  aannemen.

Grip zie je vooral terug in hoofdstuk acht waarin Vincent aan een klif bungelt en daar bijna geen grip meer heeft. Ook is een belangrijke vraag of de hoofdpersonen wel grip op hun leven hebben. Want Vincent bijvoorbeeld kon een relatie hebben met Lotte maar wees haar af en heeft nu vijf jaar in Tokio gezeten maar had het niet naar zijn zin daar. Wat als hij haar niet had afgewezen?

Het thema van het boek Grip is al zoekend naar geluk streven.
De hoofdpersonen hebben allemaal keuzes gemaakt en leven daar nu mee. Maar ze kijken constant terug op hun leven om te kijken of ze wel de goede keuzes hebben gemaakt. Als lezer kan je ook mee beslissen of ze de goede keuzes hebben gemaakt.

Beoordeling

Enter is erg beschrijvend in zijn boek Grip. Bijna alles wat de hoofdpersoon ziet, denkt of doet wordt beschreven. Verder komen lange zinnen erg vaak voor.

Ze liepen langs de trein. Paul telde de rijtuigen, hoorde stappen op het plaveisel, regelmatig als de tik van een klok. We gaan op weg, we gaan op weg. Hij keek- al die mensen die met wijdopen ogen hun ticket bestudeerden, of monter vanaf een balkon omlaag reikten en bagage aanpakten, of diep inhalerend nog een sigaret rookten. Hoe opgetogen en geëlektriseerd was alles! Alles suisde, alles ademde energie- en dit was de essentie van grote stations overal in Europa; zo gloeiden ze in zijn voorstelling als stenen bijenkorven op, zo lagen ze in een web van stalen bloedvaten over continenten, hier ontsprong een hartslag die leven rond de wereld pompte.( Blz. 12)

Er zijn vier hoofdpersonages. Paul, Vincent, Martin en Lotte. Lotte komt niet aan het woord in heel het boek afgezien van de fragmenten die de anderen vertellen. Maar je leert haar wel goed kennen aangezien iedereen het over Lotte heeft. Paul, Vincent en Martin leer je kennen doordat je hun gedachtegangen volgt en ook door wat iedereen van elkaar denkt.
Er wordt vertelt vanuit de 3de persoon.  Deze wisselt elk per verschillend deel af. Het boek bestaat uit vier delen. Waarin je in deel 1 en 4 vanuit Pauls perspectief kijkt, in deel 2 met Martin meekijkt en in deel 3 met Vincent. Hierdoor kom je te weten hoe een ieder terugkijkt op hun vroegere gezamenlijke reizen.
Eindoordeel
Toen ik van het boek hoorde dacht ik dat het een goed boek was om te lezen. Nu ik het gelezen heb ben ik een beetje teleurgesteld omdat ik er meer van verwachte. Misschien komt het omdat ik niet zo’n geoefende lezer ben of omdat het me gewoon minder interesseert.

Er komen veel te veel beschrijvingen en onbenullige gedachtegangen in voor vindt ik, zoals ik hierboven al heb beschreven.

Zelf mis ik de drang om door te lezen. Eigenlijk is er niet veel in het boek dat mij motiveert om verder te lezen zoals spanningsopbouw of goede informatie achterstanden. De informatie achterstand is er wel maar zorgt bij mij niet voor nieuwsgierigheid.

Verder vindt ik het jammer dat de reünie niet plaatsvindt in het boek. Ze spreken en denken er veel over maar uiteindelijk ontmoeten ze Lotte geeneens in het boek, wat wel jammer is.
Dus uiteindelijk ben ik teleurgesteld in het boek en zou ik het niet voor mensen aanraden die niet vaak lezen. Voor anderen is het misschien wel een geschikt boek.


Bronnen: http://www.scholieren.com/boek/11562/grip/zekerwetengoed 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten